Από τη σκοπιά του συστήματος

Οι μαζικές διαμαρτυρίες στις παρελάσεις όλης της χώρας έδειξαν με τον πιο εμφατικό τρόπο τη διαφωνία των πολιτών με την πολιτική της κυβέρνησης και της τρόικας, αλλά και το θυμό τους για τον βαθιά πατερναλιστικό και υποτιμητικό τρόπο με τον οποίο οι κυβερνώντες τους αντιμετωπίζουν. Αν αφήσουμε στην άκρη τις χαζομάρες περί οργανωμένου σχεδίου του ΣΥΡΙΖΑ (που έτσι κι αλλιώς αποτελεί σχήμα οξύμωρο…), οι οποίες είναι κατάλληλες μόνο για προπαγανδιστικά δελτία ειδήσεων, μας μένει το πραγματικά κρίσιμο ερώτημα: τι ακριβώς συνέβη και γιατί;

Φετίχ

Κάθε πολιτική περίοδος έχει τις δικές της λέξεις. Παλιότερα, η αναφορά στην αριστερά προσέδιδε κύρος και αίγλη, και γι’ αυτό το να είσαι αριστερός ήταν στη μόδα. Αργότερα, και όσο η αριστερά έφθινε, άρχισε να έχει περισσότερη σημασία να έχεις «αριστερό παρελθόν» παρά παρόν, δηλώνοντας έτσι συμβολικά ότι, αν και αποτελείς μέρος του ένδοξου παρελθόντος, ακολουθείς τις εξελίξεις και παίρνεις αποστάσεις από δόγματα και κολλήματα.

Άλλος για τη βάρκα μας…

Με την ψήφιση του ασφαλιστικού, το ΠΑΣΟΚ δηλώνει με τον πιο εμφατικό τρόπο το ρόλο που επιθυμεί να παίξει στα πολιτικά πράγματα. Αν για τα μέχρι σήμερα μέτρα μπορούσε να αρθρωθεί το επιχείρημα της «έκτακτης ανάγκης», προκειμένου να «βγάλουμε το μήνα», η αντιμεταρρύθμιση του ασφαλιστικού συστήματος κινείται έξω από κάθε τέτοιο χρονοδιάγραμμα. Με το νέο πλαίσιο αποφασίζεται όχι μόνο ο περιορισμός των δαπανών των επόμενων χρόνων, αλλά ουσιαστικά η κατάργηση των συντάξεων για ένα πολύ μεγάλο μέρος των νεότερων εργαζομένων· συντάξεις που θα έπρεπε να καταβληθούν όχι αύριο, αλλά σε 20-30 χρόνια, όταν σύμφωνα με το ΠΑΣΟΚ θα έχουμε μια υγιή, εύρωστη και δυναμική οικονομία. Όλοι άλλωστε αντιλαμβανόμαστε ότι ένας σημερινός εργαζόμενος (σε εποχή κρίσης, με την ανεργία να καλπάζει και το φιλελεύθερο δόγμα να επιβάλλει την ελαστικοποίηση των σχέσεων εργασίας και την εναλλαγή για σημαντικά διαστήματα της πλήρους απασχόλησης με περιόδους μερικής απασχόλησης, κατάρτισης και ανεργίας) είναι αδύνατο να συγκεντρώσει τα απαιτούμενα ένσημα σε αυτή τη ζωή.

Κράτος-κατσαπλιάς

Τα μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση έχουν υποτίθεται στόχο την κάλυψη του ελλείμματος της χώρας με σεβασμό στις αρχές της ελεύθερης αγοράς. Γι’ αυτό άλλωστε και δεν συζητιέται το ενδεχόμενο να αυξηθεί η φορολόγηση των επιχειρήσεων, να απαγορευτεί η εξαγωγή κεφαλαίων, να εμποδιστεί η διατήρησή τους στο εσωτερικό σε μη παραγωγικές δραστηριότητες, ή ακόμα και να απαγορευτούν οι απολύσεις, ώστε το δημοσιονομικό κόστος της ενίσχυσης των ανέργων και της στήριξης της κοινωνικής συνοχής να το αναλάβουν οι επιχειρηματίες και όχι το Δημόσιο. Όλα αυτά θεωρούνται εκτός πλαισίου και άρα εκτός συζήτησης. Την ίδια ώρα, όμως, οι ίδιες αρχές –της ελεύθερης αγοράς, της επιχειρηματικότητας, της εντιμότητας– καταστρατηγούνται βάναυσα από τη φιλοσοφία των κυβερνητικών αποφάσεων.